Świeżo i oszczędnie- mechaniczna wentylacja z odzyskiem ciepła.
Wentylacja mechaniczna zapewni stałą wymianę powietrza w ilości dostosowanej do wielkości domu, liczby mieszkańców i przeznaczenia pomieszczeń.
Możliwość dowolnego ustalenia ilości powietrza wentylacyjnego oraz kontrolowania jego strumienia - to najważniejsza zasada wentylacji mechanicznej.Istotna jest też swoboda w wyborze miejsc, w których zamontowane będą nawiewniki, oraz podgrzewanie świerzego powietrza, zanim trafi ono do pomieszczenia. Ale tym, co największym stopniu stanowi o atrakcyjności takiej wentylacji, jest odzyskanie ciepła z wywiewanego pomieszczenia.
Powietrze napływające do wnętrza musi być podgrzane, żeby w pomieszczeniu utrzymywała się temperatura uznawana za komfortową. Może to pochłaniać nawet blisko połowę całego ciepła dostarczanego przez urządzenie grzewcze - skuteczna wentylacja kosztuje. Ale znaleziono już sposób na ograniczenie tych kosztów - odzyskiwanie ciepła z wywiewanego pomieszczeniai ogrzewanie nim powietrza nawiewanego. Służą do tego rwkuperatory.
Rekuperatorem nazywa się centralę wentylacyjną zbudowaną z dwóch wentylatorów - wywiewnego i nawiewnego - i wymiennika ciepła, w którym powietrze dopływające do wnętrza ogrzewa się od cieplejszego powietrza wywiewanego. Wewątrz rekuperatora są także filtry zatrzymujące zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu.
Wentylatory mogą zwyjle pracować z kilkoma ( trzema - pięcioma) prędkościami ewentualnie zmniejszanymi bezstopniowo, ale wtedy zwykle po zastosowaniu dodatkowego regulatora. Umożliwia to zmianę wydajności urządzenia, a więc dostosowywanie wielkości strumienia wymienianego powietrza do chwilowych potrzeb. Kupując rekuperator, wybiera się taki, którego wentylator obliczeniową ( wynikającą z projektu) ilość powietrza tłoczą na środkowym biegu.
Natężenie przepływu, nazywane wydatkiem, to najważniejszy parametr charakteryzujący wentylator. Informacje o tym, jaką objętośc ( masę ) powietrza jest on w stanie przetłoczyć w jednstce czasu ( najczęściej w m3/h). By dobrać urządzenie trzeba jeszcze wiedzieć, z jaką siłą może to robić. Informuje o tym spręż, czyli wytwarzany przez wentylator przyrost ciśnienia ( w Pa). Im dłuższa i bardziej skomplikowana jest sieć kanałów, tym powinien on być większy. Dla każdej instalacji powinno się go obliczać, aby był wystarczający by pokonać opory przepływu powietrza na drodze od czerpni do każdego z nawiewników lub do każdego otworu wywiewanego do wyrzutni. W niedużych domach niezbędny wydatek wentylatorów to 200- 300m3/h, a spręż 100- 200 Pa.
Aby prawidłowo dobrać wentylator, musimy znać zależność sprężu do wydatku.Punkt pracy ( wymagany spręż i wydatek) powinien się znajdować w takim miejscu charekterystyki ( będącej krzywą), w którym zwiększenie oporów przepływu, naprzykład na skutek zabrudzenia filtra powietrza, nie spowoduje dużego zmniejszenia wydatku. Istotne jest też sprawdzenie, jaki jest pobór prądu w oczekiwanym punkcie pracy. Będzie to decydowało o kosztach eksploatacjirekuperatora. Jego niewłaściwy dobór może być także przyczyną hałaśliwej pracy wentylatorów.
Wymiennik ciepła w centralach wentylacyjnych jest krzyżowy. Ma kształt skrzynki wypełnionej wiloma kanałami o niwielkim przekroju ustawionych w ten spodób, że przez jeden rząd kanałów przepływa świeże powietrze. Przez sąsiedni kanał, ustawiony prostopadle, powietrze jest wywiewane. Ciepło przenika przez ścianki kanałów wymiennika, ale strumienie powietrza są rozdzielone. Nie dochodzi zatem do przenikania zapachów i zanieczyszczeń z powietrza usuwanego do nawiewanego.
Coraz częściej stosuje się wymienniki przeciwprądowe - droga strumieni powietrza jest dłuższa, a kanały dla powietrza ciepłego i zimnego są równoległe. Powietrze ciepłe płynie w kierunku przeciwnym niż zimne. Szczególną odmianą tego typu wymienników są takie, w których przepływ powietrza dobywa się w kanałach spiralnych. Dzięki dłuższej drodze, na której następuje wymiana ciepł, sprawność wymiennika przeciwprądowego jest większa niż krzyżowego i wynosi nawet 95% ( krzyżowego może dochodzić najwyżej do 70%). Niektórzy producenci proponują centrale z dwoma wymiennikami krzyżówymi ustawionymi szeregowo, wtedy sprawność wymiany ciepła jest podobna do tej w wymienniku przeciwprądowym. Gdy przekracza 90 %, temperatura świerzego powietrza ogrzanego w wymienniku jest tylko nieznacznie niższa niżwywiewanego z pomieszczeń.
W każdym rekuperatorze znajdują się filtry powietrza. Chronią przed zanieczyszczeniem jego wymiwnnik ciepła i wentylatory oraz oczyszczają powietrzenawiwane do pomieszczeń. To kolejna istotna zaleta systemu wentylacji mechanicznej. W zależności od tego, w jakim stopniu chce sięoczyścić powietrze, stosuje się mniej lub bardziej dokładne filtry. Te standardowo montowane w rekuperatorach zwykle zatrzymują cząsteczki o średnicy 20-80 mikronów, co zapobiega przedostaniu się wraz z powietrzem zarodników grzybów i pyłków roślin. Niestety im dokładniejszy filtr tym szybciej się brudzi. Niektóre z nich można czyścić, ale prędzej czy później każdy trzeba wymienić.